Γαρδένια: Οδηγός καλλιέργειας, συντήρησης & περιποίησης

Γαρδένια (Gardenia jasminoides) Οικ.Rubiaceae



Το πιο συνηθισμένο είδος γαρδένιας, η Gardenia jasminoides, μπορεί να μεγαλώσει σε ύψος από 1,20 έως 1,80 μέτρα και είναι αρκετά παχύ ως φυτό. Άλλες ποικιλίες, όπως η “Radican”, δεν μεγαλώνουν τόσο πολύ ή γίνονται «νάνοι». Υπάρχουν 250 διαφορετικά είδη, οπότε υπάρχουν γαρδένιες για κάθε γούστο.

Εκλογή: Προτιμάτε φυτά σε μικρή ηλικία - ζωηρά - έντονο πράσινο xρωματισμό.

Τοποθέτηση: Σε μέρη ημισκιερά - δροσερά - προφυλαγμένα από ρεύματα αέρα. Ποτέ απευθείας στο ηλιακό φώς. Προσπαθείστε να δημιουργήσετε το δροσερό περιβάλλον της καλοκαιρινής κληματαριάς.

Έδαφος: Οι γαρδένιες αγαπούν την υγρασία, αλλά και το καλά αποστραγγιζόμενο όξινο έδαφος.
Άρα το έδαφος πρέπει να είναι πάντα ελαφρώς νωτισμένο.
Οι γαρδένιες αναζητούν ένα έδαφος πλούσιο σε οργανική ουσία, αφράτο και χωρίς ασβέστη. Γι” αυτό προτιμάται η καλλιέργεια σε γλάστρα όπου θα έχουμε τοποθετήσει το κατάλληλο φυτόχωμα.

Πότισμα: Ελέγχουμε την υγρασία του χώματος παίρνοντας στα δάχτυλά μας λίγο επιφανειακό χώμα από τη γλάστρα, μέχρι 5 εκατ. βάθος, και το σφίγγουμε ελαφρά. Αν το χώμα σχηματίσει μπάλα, αλλά μετά διαλύεται, λέμε ότι βρίσκεται στο ρόγο του και δεν χρειάζεται πότισμα. Αν δεν γίνεται μπάλα και είναι ξερό, ποτίζουμε αμέσως. Αν λασπώνει, ποτίζουμε πιο αραιά. Το καλοκαίρι ο έλεγχος της υγρασίας γίνεται πιο τακτικά (κάθε 2-3 ημέρες).
Η γαρδένια δεν τα πάει καθόλου καλά με το χλώριο που περιέχει το νερό του δικτύου ύδρευσης. Επίσης δεν της αρέσουν καθόλου και τα άλατα. Γι” αυτό την ποτίζουμε μια φορά την εβδομάδα με νερό που έχουμε διαλύσει μέσα λίγο ξύδι ή με απιονισμένο νερό(αυτό για το σιδέρωμα). Και για να την απογειώσουμε ας ψεκάσουμε και τα φύλλα της με το ίδιο νερό.

Αλλαγή γλάστρας: Αν κρίνουμε ότι το φυτό χρειάζεται αλλαγή γλάστρας (εξαρτάται από την ανάπτυξή του) κάνουμε τα εξής:

1. Παίρνουμε μια μεγαλύτερη γλάστρα, βάζουμε χαλίκι στον πάτο της για στράγγιση και τοποθετούμε τύρφη ή έτοιμο φυλλόχωμα γεμίζοντας το 1/3 της γλάστρας.
2. Σύροντας ένα μαχαίρι κατά μήκος των τοιχωμάτων της παλιάς γλάστρας, αποκολλάμε το φυτό. Αναποδογυρίζουμε τη γλάστρα, κρατώντας τον κορμό του φυτού ανάμεσα στα δάχτυλά μας, και το βγάζουμε από τη γλάστρα.
3. Τοποθετούμε το φυτό στη νέα γλάστρα, χωρίς να σπάσουμε τη μπάλα του χώματός του, και γεμίζουμε τον κενό χώρο με τύρφη ή έτοιμο φυλλόχωμα. Συμπιέζουμε το νέο χώμα γύρω-γύρω με τα δάχτυλά μας και ποτίζουμε. Η αλλαγή της γλάστρας γίνεται νωρίς την άνοιξη, πριν ζεστάνει ο καιρός.

Κλάδεμα: Γίνεται μόνο κόψιμο των ξερών βλαστών και καθάρισμα του φυτού από σάπια κίτρινα φύλλα. Αρχίζει από Μάιο και τελειώνει το Σεπτέμβριο (ποτέ το χειμώνα). 
Λίπανση: Όταν είναι στην ανάπτυξη, οι απαιτήσεις του είναι αυξημένες και θέλει πλήρες λίπασμα. Το λίπασμα διαλύεται στο νερό και µε το διάλυμα ποτίζουμε τα φυτά. Χρησιμοποιείτε πάντα πλήρη λιπάσματα, που περιέχουν όλα τα θρεπτικά συστατικά.
α) Δόση λιπάσματος πολύ μικρή. 10 cm 3 (1 κουτάλι της σούπας) στα 5 κιλά νερό.
β) Λιπαίνουμε όταν τα φυτά είναι σε καλή κατάσταση, άρρωστα φυτά δεν λιπαίνονται.
γ) Λιπάνσεις κάθε 20 ημέρες όχι πιο νωρίς.

Προβλήματα: Όταν μια γαρδένια έχει παρά πολλά μπουμπούκια είναι πιθανό να πέσουν μερικά από αυτά πριν ακόμη ανοίξουν. Αυτό σημαίνει  ότι υπάρχει σοβαρή έλλειψη θρεπτικών στοιχείων ή  οποιαδήποτε μεταβολή συνθηκών (θερμοκρασίας, υγρασίας, αερισμού, ασθενειών). 
Αν δούμε αυτό το καφετιά να επεκτείνεται, όποτε σημάνει ότι την ποτίζουμε υπερβολικά.
Ασθένειες και εχθροί: 
Μύκητες: Παρατηρούνται είτε κηλίδες καστανές που προκαλούν μεταχρωματισμό στα φύλλα ή λευκός/γκρι χνοασμός (χνούδι). 
Ψώρα: Στα τρυφερά μέρη του φυτού και στα άνθη, παρατηρούμε έντομα καλυμμένα από ένα αλευρώδες κηρώδες έκκριμα λευκό σαν σκόνη ανακατωμένο με νημάτια. 
Μελίγκρες: Παρατηρούμε πολλά μικρά έντομα μαζεμένα κυρίως στην κάτω επιφάνεια του φύλλου. Προκαλούν ελαφριά παραμόρφωση. 
Τετράνυχος: Δυσδιάκριτη κόκκινη αράχνη που δημιουργεί ιστό κυρίως σε τρυφερά μέρη του φυτού και σταδιακά τα ξεραίνει. 
Σκουλήκια στο χώμα: Μπορεί να υπάρχουν σκουλήκια επιβλαβή όπως ασπροσκούληκα ή πρασάγγουρας, που δημιουργούν κάποιες φορές και εξογκώματα στις ρίζες ή άλλα ωφέλιμα όπως γεωσκώληκες, που ευνοούν τον αερισμό του εδάφους.